Rappen met Bart (Baas B) in Uithoorn
Uithoorn - Van rappen in uitverkochte zalen naar het verzorgen van een workshop rappen in de Bilderdijkhof in Uithoorn: het is wel even een overgang. Bart Zeilstra, ook wel bekend als rapper Baas B., voelt zich echter bij beide senang. Hij kan inmiddels weer van het optreden genieten, maar een tijdlang lag dat anders, vertelt hij de deelnemers aan de rapworkshop ‘Rappen als een Baas - Delen is Helen’.
Voor de workshop, mogelijk dankzij Participe, hebben vijftien belangstellenden zich ingeschreven. Ze zijn er niet allemaal, deze vrijdagmiddag. Het mag de pret niet drukken, evenmin als de technische problemen. Als die zijn overwonnen, kan de workshop van Bart beginnen.
Gemiddelde leeftijd
De gemiddelde leeftijd ligt vrij hoog. Nel Dubelaar is met 93 jaar de oudste deelnemer. Ze heeft zich grondig voorbereid. ‘Ik wist niet wat ik me bij het rappen moest voorstellen. Ik dacht dat er allemaal jonge mensen op af zouden komen.’ Ze had daarom toch bijna afgezegd. ‘Mijn dochter vond dat ik gewoon moest gaan.’ En zo geschiedde. Ze haalt een briefje uit haar zak. Ze heeft thuis al wat voorwerk gedaan: ze draagt vol enthousiasme haar rap-in-wording voor.
Vogelvlucht
Bart neemt deelnemers in vogelvlucht mee in zijn levensverhaal. Samen met zijn vriend Frans had hij als vijftienjarige jongen één droom: doorbreken als rapper. ‘Mijn voorbeelden waren Brainpower en Extince.’ Ze traden op de middelbare school al op, maar daar werden ze niet echt serieus genomen. Ze bouwden de garage om tot studio, en bleven in hun droom geloven. Het harde werken werd beloond. Ze scoorden hits met de nummers ‘Moppie’ en ‘Zinloos’. ‘Het land van..’ betekende hun echte doorbraak: het nummer belandde uit het niets op nummer één.
Stress
Daarmee werd een droom werkelijkheid. Aan het duo werd enorm getrokken, er kwamen volop verzoeken voor optredens en interviews binnen. ‘We hadden geen management en zeiden overal ‘ja’ tegen,’ vertelt Bart. Het stel werd geleefd. ‘In het begin was alle aandacht leuk, en werd mijn ego gestreeld. Van het succes kon ik echter nooit echt genieten. Ik voelde me gestrest en was constant op mijn hoede.’
In elkaar geslagen
Fans belden zelfs bij hem thuis aan voor een handtekening. Het absolute dieptepunt kwam na een aanval, waarbij Bart in elkaar werd geslagen. Hij bracht een nacht door in de cel en besloot een half jaar afstand van het wereldje te nemen. ‘Ik was mezelf kwijt, wist niet meer wie ik kon vertrouwen en wie mij leuk vond om wie ik was.’ Na een half jaar rust keerde hij terug naar de showbizz. Hij hield het nog twee jaar vol, tot hij niet verder kon. Hij was diep ongelukkig. ‘Ik besloot te gaan doen waar ik daarvoor gelukkig van werd. Voetballen, studeren.'
Verbonden
Dat is de link met de workshops die Bart tegenwoordig geeft, naast het maken van muziek. Hij is afgestudeerd als psycholoog. Werkte vervolgens een aantal jaar als hulpverlener bij jongeren met gedrags- en verslavingsproblemen. Nu geeft hij regelmatig rap- of muziekworkshops, aan oud en jong.
‘De belangrijkste les die ik heb geleerd als hulpverlener is ‘delen is helen’,’ zegt Bart. ‘De jongeren kregen groepstherapie, iets waar ze niet echt op zaten te wachten. Als ze hun verhaal echter deelden met de groep, gebeurde er iets magisch. Ze raakten veel meer met elkaar verbonden.’ Tijdens de workshop nodigt Bart deelnemers uit om hun gevoelens te delen. Rap leent zich daarvoor, aldus Bart.
Kern
‘De kern blijft over in een rap. Je kunt lelijke woorden gebruiken, dan wordt de boodschap hard, maar je kunt ook heel mooi je gevoel weergeven.’ Bart legt uit hoe een rap tot stand komt. Het begint bij het kiezen van een onderwerp. Vervolgens zoek je er woorden bij. Dat kan met behulp van een woordspin. De deelnemers krijgen als opdracht om woorden op te schrijven die bij hen opkomen bij ‘waar ik dankbaar voor ben’.
Kortjakje
Nel moet even omschakelen: dit is iets anders dan haar opzetje. Al snel beginnen de woorden echter te komen. Vriendschap, lieve man, familie. Het zijn best ingewikkelde woorden voor een rap. Het rappen zelf gaat haar goed af. Bart laat een beat horen die uit vier maten bestaat. Daarop kun je een zin zeggen. Is je zin langer, dan praat je sneller. En anders rek je de woorden wat uit. Hij laat deelnemers oefenen met ‘Altijd is Kortjakje Ziek’. Oud, jong: iedereen doet direct mee. Wellicht is het toch niet zo moeilijk, dat rappen.
Rijmen
Als je zelf zinnen moet verzinnen, dan blijkt het wat anders te liggen. Waar te beginnen? Bart geeft nog een tip: zoek alvast twee woorden bij elkaar die rijmen. ‘Dan zet je die aan het einde van de zin.’ Rap moet wel rijmen, vindt Bart. Een rijmwoordenboek biedt uitkomst. Bart helpt Nel op weg met de eerste zinnen. Ze is onder meer dankbaar voor haar lieve man, die helaas al is overleden. Ze heeft lieve kinderen en vriendinnen en wil, ondanks haar leeftijd, nog met frisse moed door.
Naast haar zit Michelle, die met haar opa is meegegaan. Ze is een liefhebber van rap, en kent het repertoire van Bart. Samen met haar opa schrijft ze een prachtig nummer. Om de beurt draagt iedereen zijn of haar rap voor. De jongste deelnemer blijkt het origineelst, met een rap over spellen.
Kwetsbaar
Zo is het voor iedereen een bijzondere middag geworden. Een middag waarbij men zich kwetsbaar heeft opgesteld. Een rap maken en vervolgens delen, tja, dat doe je nu eenmaal niet dagelijks. ‘Ik vind het inmiddels weer leuk om op een podium te staan,’ vertelt Bart. ‘Maar deze workshops vind ik heel bijzonder. Ik sta veel dichter bij de mensen, heb het gevoel dat ik echt iets voor hen kan betekenen.’ Bart verzorgt het slotakkoord met een uitvoering van de grootste hit van het duo Lange Frans en Baas B., ‘Het land van..’ Er wordt ademloos geluisterd.
‘Delen is Helen’ is tevens de titel van een nummer van Baas B. Het staat op het album ‘Die Goede Nieuwe Tijd’, dat in 2021 verscheen.
Dit artikel verscheen eerder in de zomereditie van UithoornZ Magazine, nummer 13.